9.7 : Dyskryminacja cenowa w warunkach monopolu

Dyskryminacja cenowa w warunkach monopolu odnosi się do praktyki, w której monopolista pobiera różne ceny za ten sam produkt lub usługę od różnych klientów lub na różnych rynkach. Ta strategia pozwala monopoliście przejąć większą nadwyżkę konsumenta, zamieniając ją w dodatkowe zyski. Aby dyskryminacja cenowa była skuteczna, muszą być spełnione trzy warunki: 1) firma musi mieć siłę rynkową, 2) firma musi mieć zdolność do rozdzielania rynków lub klientów i 3) firma mierzy się z różnymi elastycznościami cenowymi popytu wśród grup klientów.

Istnieją trzy stopnie dyskryminacji cenowej. Dyskryminacja cenowa pierwszego stopnia (czyli doskonała lub pierwotna) polega na pobieraniu od klientów maksymalnej kwoty, jaką są gotowi zapłacić za każdą jednostkę, przejmując całkowitą nadwyżkę konsumenta. Wymaga to, aby firma miała szczegółową wiedzę na temat gotowości każdego klienta do płacenia.

Dyskryminacja cenowa drugiego stopnia polega na oferowaniu różnych cen w zależności od ilości lub wersji produktu, bez wyraźnej wiedzy o gotowości każdego klienta do zapłaty. Typowymi przykładami są rabaty za zakup hurtowy i wersje premium tego samego produktu. Ten rodzaj dyskryminacji polega na tym, że klienci sami wybierają różne kategorie cenowe w oparciu o swoje preferencje i wzorce konsumpcji.

Dyskryminacja cenowa trzeciego stopnia polega na segmentowaniu konsumentów na różne grupy na podstawie obserwowalnych cech (wiek, lokalizacja, czas zakupu) i pobieraniu od każdej grupy innej ceny. Ta metoda opiera się na ogólnych cechach produktu, aby wnioskować o gotowości konsumenta do zapłaty. Jest to najczęstsza forma dyskryminacji cenowej w praktyce.

Każdy stopień dyskryminacji cenowej pozwala monopoliście zwiększyć zysk poprzez wydobycie większej nadwyżki konsumenta.