9.8 : Polityka publiczna wobec monopoli: Prawa antymonopolowe

Polityka publiczna wobec monopoli, szczególnie poprzez prawo antymonopolowe, ma na celu regulację lub ograniczenie siły monopolów oraz promowanie konkurencji na rynku. Prawa antymonopolowe mają zapobiegać temu, aby przedsiębiorstwa zdobywały lub nadużywały dominującej pozycji na rynku, co mogłoby prowadzić do wyższych cen, gorszej jakości produktów oraz zmniejszonej innowacyjności z powodu braku konkurencji.

Ustawa Shermana z 1890 r., pierwsza ważna ustawa antymonopolowa w USA, zabrania monopolizacji i prób monopolizacji. Ustawa Claytona z 1914 r. dodatkowo wzmocniła politykę antymonopolową, ukierunkowując ją na konkretne zachowania korporacyjne, które mogą prowadzić do monopoli. Zakazuje fuzji i przejęć, które znacznie ograniczają konkurencję rynkową, wyłącznych umów handlowych ograniczających konkurencję oraz dyskryminacyjnych cen, które mogą zaszkodzić konkurencji.

Prawa antymonopolowe są egzekwowane przez agencje rządowe, które mogą podejmować działania prawne w celu rozbicia monopoli, blokowania fuzji, które ograniczyłyby konkurencję, i nakładania regulacji w celu zapewnienia konkurencyjnego rynku. Polityka ta ma na celu ochronę konsumentów przed negatywnymi skutkami monopoli poprzez zapewnienie, że rynek pozostanie zróżnicowany i konkurencyjny, wspieranie innowacji i utrzymywanie niskich cen i wysokiej jakości. W ten sposób dążą do maksymalizacji dobrobytu społecznego i efektywności gospodarczej.